Saklı Tarih : Germuş
Şanlıurfa kent merkezinin 10 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Germuş Dağı'nın eteğindeki Dağeteği Mahallesi'nde bulunan tarihi kilise zamana direniyor.
Kitabesi olmadığı için yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen ancak 19. yüzyılın başlarında yaptırıldığı tahmin edilen kilisenin girişinde yapı boyunca yükselen üç sivri kemerli cephe bulunuyor.
Farklı zamanlarda yapılan tadilatlarda kısmen özelliğini kaybeden tarihi kilise, "tarihin başlangıç noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe'ye de 5 kilometre mesafede bulunuyor.
Kilisenin bulunduğu bölgede yer alan çok sayıdaki eski yapı ve tüneller de dikkati çekiyor.
Germuş Kilisesi'nin turizme kazandırılması için harekete geçen Haliliye Kaymakamlığı'nın, "Turizm Rotaları ve Akıllı Kentler Mali Destek Programı" kapsamında hazırladığı "Saklı Tarih Germuş" projesi Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından onaylandı.
"Yeni bir görünüme kavuşacak"
Haliliye Kaymakamı Ali Yılmaz, Germuş Kilisesi'ni turizme kazandırmak istediklerini ve bu doğrultuda çalışma yürüttüklerini belirtti.
Gelecekte kilisenin restorasyonunun da mümkün olduğuna dikkati çeken Yılmaz,
"Germuş Kilise'nin güzel bir görünüme kavuşması için çalışma yürüteceğiz. Bu projeyle kilisenin tadilatı, temizliği, ışıklandırması ve çevre düzenlemesini gerçekleştireceğiz. Umarım bu çalışmalarla Germuş Kilisesi yeni bir görünüme kavuşacak ve turizme de önemli katkı sağlayacaktır. Projenin hazırlanmasında emeği geçenleri kutluyorum" dedi.
Bölgesel Turist Rehberleri Odası Başkanı Müslüm Çoban da kentin son dönemlerde turizm alanında yakaladığı ivmenin memnuniyet verici olduğunu söyledi.
Özellikle Göbeklitepe sayesinde yabancı turistlerin bölgeye ilgi gösterdiğini aktaran Çoban, turistlerin Germuş Kilisesi'ni de ziyaret ettiğini dile getirdi.
Kilisenin bulunduğu bölgede Ermenilerin de yaşadığına işaret eden Müslüm Çoban, söz konusu bölgedeki eski evlerin ve yeraltı yapılarının da turizme kazandırılmasını istedi.
"Yabancı turistlerin dikkatini çekecek"
Çoban, Germuş Kilisesi'nin özellikle yabancı turistleri bölgeye çekeceğine inandıklarını ve bunu beklediklerini vurgulayarak şöyle devam etti:
"Uzun yıllardır bakım görmeyen yapı maalesef çok tahrip edilmiş. Bu anlamda kilisenin tadilatının yapılması çok önemli. Tadilatın ardından turizme kazandırılması da çok yerinde bir karar. Bu bölgenin ve kilisenin Hristiyanlar açısından önemi çok fazla. Köyde iki kilise bulunuyor ama küçük kilise neredeyse tamamen yıkılmış. Ermeni kilisesi hala ayakta.
Bir yerde birden fazla kilise varsa bu onun önemini belirtir. Kilisenin turizme açılması özellikle yabancı turistlerin dikkatini çekecektir. Göbeklitepe'nin UNESCO'ya alınmasıyla yabancı turistler daha çok buraya gelmeye başladı. Bunlar aynı zamanda Germuş Kilisesi'ni de ziyaret edecektir. Bu da turistlerin kentte daha fazla zaman geçirmesi anlamına geliyor. Mardin güzergahında Göbeklitepe'ye yakın olan bölge turizme önemli katkı sağlayacaktır. Ayrıca gelecekte burada yapılacak kazılarla bölgenin tarihi daha da belirginleşecektir."
"Göbeklitepe'ye gelenler önce buraya uğruyor"
Germuş Kilisesi ile tarihi mekanların bekçiliğini yapan Casım Acar ise yıllarca kaçak kazı yapmak isteyenlerle mücadele ettiğini söyledi.
Kilisenin bakımının yapılarak turizme kazandırılmasının memnuniyet verici olduğunu ifade eden Acar, şunları kaydetti:
"Kilisenin buradaki dağlardan getirilen kesme taşlardan 7 yılda yapıldığı rivayet ediliyor. Büyüklerimiz bu köyün eskiden önemli bir yere sahip olduğunu anlatırlar. Yeraltı çarşıları, tüneller ve çeşitli yapılar mevcut. Göbeklitepe'ye gelenler önce buraya uğruyor ve daha çok yabancı turistler geliyor ama bakımsızlık nedeniyle kötü hale geldi. İnşallah tadilatı yapılıp hak ettiği değere ulaşır."
